Denture หรือ ฟันปลอม ในปัจจุบันนี้ถูกทำขึ้นมาให้มีความเป็นธรรมชาติมากขึ้น และเพิ่มความสะดวกสบายในการสวมใส่มากกว่าเมื่อก่อน แล้วเลือกทำฟันแบบไหนถึงจะสะดวกกับเราล่ะ วันนี้ CIDC คลินิกทันตกรรม เชียงใหม่ จะพามา เปรียบเทียบ ข้อดี-ข้อเสีย ฟันปลอมแบบติดแน่น และฟันปลอมแบบถอดได้ กันค่ะ
ฟันปลอม ( Denture ) คืออะไร?
ฟันปลอม (Denture) คือ การสร้างชิ้นงานฟัน โดยมีรูปร่างคล้ายฟันธรรมชาติ เรียกว่า ทันตกรรมประดิษฐ์ เป็นการรักษาทางทันตกรรมเพื่อนำมาใส่ทดแทนให้กับผู้ที่มีการสูญเสียฟันไป เนื่องจาก การถอนฟัน ฟันหัก ฟันแตก เป็นต้น
ฟันปลอมมีหลากหลายแบบ เช่น แบบหลายซี่ ซี่เดียว เป็นชิ้นส่วน เป็นต้น นอกจากนั้นแล้วการใส่ฟันปลอมยังเป็นการช่วยปรับโครงสร้างปากหรือขากรรไกรให้สามารถทำงานได้เป็นปกติ พูดได้ชัดเจนขึ้นอีกด้วย
ฟันปลอมทำมาจากอะไร?
ฟันปลอมประกอบด้วยฐานทำจากวัสดุประเภทพลาสติก หรือ แผ่นโลหะ ติดส่วนที่เป็นเนื้อฟันปลอมไว้ และฟันปลอมจะมีตะขอโลหะที่ใช้ยึดเข้ากับฟันธรรมชาติบางส่วน ซึ่งคนไข้สามารถแกะตะขอและถอดฟันปลอมออกได้ ฟันปลอมชนิดทั้งปากจะมีฐานเป็นอะคริลิคสีเหมือนเหงือกที่สามารถติดพอดีกับเหงือก ฐานของฟันปลอมจะติดกับเพดานปาก ส่วนฟันปลอมล่างจะมีลักษณะเหมือนเกือกม้าเพื่อมีพื้นที่ให้กับลิ้น
อ่านเพิ่มเติม : Types of Denture Materials (คลิก)
ฟันปลอมมีกี่แบบ
การทำฟันปลอมมี 2 แบบ คือ
1. ฟันปลอมแบบติดแน่น ( Fixed Prosthodontics)
ฟันปลอมแบบติดแน่น เป็นการใส่ฟันปลอมถาวรที่ยึดกับฟันธรรมชาติซี่ที่อยู่ด้านข้าง เช่น สะพานฟัน ครอบฟัน วีเนียร์ รากฟันเทียม และการอุดฟัน Inlays Onlays เป็นต้น
สะพานฟัน คือ ฟันปลอมชนิดติดแน่น โดยการทำสะพานฟันทันตแพทย์จะยึดสะพานฟันติดกับตัวหลักสะพานที่ได้จากการกรอฟันซี่ด้านข้าง นอกจากนั้นแล้วการออกแบบและวัสดุที่นำมาใช้สร้างสะพานฟันนั้นขึ้นอยู่กับขนาดของช่องว่าง ความสวยงาม และการใช้งานเป็นหลัก
ครอบฟัน คือ ฟันปลอมชนิดติดแน่น ทำจากวัสดุประเภทโลหะหรือเซรามิกใช้ครอบฟันบริเวณที่เสียหาย เช่น ฟันแตก ฟันผุ ฟันหัก ฟันบิ่น หรือส่วนของเนื้อฟันธรรมชาติเหลืออยู่น้อย ไม่สามารถรักษาได้ด้วยการอุด
การทำครอบฟันจึงสามารถทำหน้าที่ที่ช่วยให้การบดเคี้ยวแทนฟันธรรมชาติได้ เพื่อเป็นการปกป้องเนื้อฟันธรรมชาติที่เหลืออยู่ และรักษารากฟันไว้ นอกจากนี้การครอบฟันยังทำเพื่อความสวยงามในฟันหน้าได้อีกเช่นกัน ด้วยการทำครอบฟันบนฟันธรรมชาติที่มีรากหรือทำบนรากฟันเทียมเท่านั้น
วีเนียร์ เป็นการติดแผ่นเคลือบฟันในบริเวณผิวหน้าฟัน เป็นการแก้ปัญหาสำหรับผู้ที่มีปัญหาในเรื่องสีฟันไม่สม่ำเสมอ ฟันซ้อนเก ฟันบิ่น ฟันแตก และปิดช่องว่างระหว่างฟัน ซึ่งช่วยในเรื่องทันตกรรมความงามเป็นหลัก
รากฟันเทียม ( Dental Implant ) เป็นการทดแทนการสูญเสียรากฟันจริงไปด้วยการฝังรากเทียมลงบนกระดูกขากรรไกร รากเทียมเป็นวัสดุที่ทำมาจากไททาเนียม หลังจากที่รากเทียมยึดกระดูกได้ดีแล้ว ทันตแพทย์จะใส่ครอบฟันบนรากฟันเทียม ซึ่งวิธีนี้เป็นวิธีที่ได้รับความนิยมมากในปัจจุบัน เพราะเป็นการทดแทนฟันที่ใกล้เคียงกับฟันธรรมชาติมากที่สุด
การอุดฟัน Inlays และ Onlays ฟันปลอมชนิดติดแน่น มีทั้งวัสดุที่ทำมาจากโลหะแบบวัสดุสีเหมือนฟัน เป็นวัสดุบูรณะฟันที่สร้างภายนอกช่องปาก และยึดติดกับฟันธรรมชาติด้วยกาวทางทันตกรรม ทดแทนฟันที่มีการสูญเสียเนื้อฟันมาก จากฟันแตกหรือฟันผุ ที่เกิดเป็นโพรงขนาดใหญ่ไม่สามารถรักษาได้ด้วยการอุดฟันปกติ แต่การอุดฟันด้วยวิธีนี้จะต้องมีเนื้อฟันเหลือมากพอโดยที่ไม่ต้องทำครอบฟัน
2. ฟันปลอมแบบถอดได้ ( Fixed Prosthodontics)
ฟันปลอมแบบถอดได้ เป็นฟันปลอมที่ใช้ตะขอเกี่ยวยึดกับฐานฟันธรรมชาติ ฟันปลอมแบบนี้คนไข้สามารถถอดออกเพื่อทำความสะอาดได้ ซึ่งสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 แบบ คือ
- ฟันปลอมทั้งปาก ( ใช้แทนฟันบนหรือฟันล่างทั้งหมดของคนไข้ ) ฟันปลอมแบบดั้งเดิมนี้จะถูกใส่ให้คนไข้หลังจากถอนฟันออกหมด และเนื้อเยื่อฟื้นตัวแล้ว การฟื้นตัวของเนื้อเยื่ออาจใช้ระยะเวลาหลายเดือน ส่วนฟันปลอมทั้งปากแบบทันที คนไข้สามารถสวมใส่ได้ทันทีหลังจากถอนฟันออกหมด ซึ่งทันตแพทย์จะทำการวัดและสร้างแบบจำลองขากรรไกรในช่วงก่อนถอนไว้ก่อน หลังจากที่ใส่ฟันปลอมแบบนี้ไปแล้วต้องมีการปรับเปลี่ยนอีก เนื่องจากกระดูกที่รองรับมีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลาที่ฟื้นตัว อาจทำให้ฟันปลอมหลวมได้
- ฟันปลอมบางส่วน ( ทดแทนที่ฟัน 1-3 ซี่ที่หายไป ) ฟันปลอมแบบนี้จะยึดด้วยโครงโลหะที่ติดกับฟันธรรมชาติ และอาจจะต้องมีการครอบฟันธรรมชาติ เพื่อทำหน้าที่เหมือนสมอสำหรับฟันปลอม นอกจากนั้นแล้วฟันปลอมบางซี่อาจใช้เป็นสะพานฟันด้วย
ทำฟันปลอมเลือกแบบไหนดี ?
การเลือกทำฟันปลอมนั้นขึ้นอยู่กับปัจจัยหลาย ๆ อย่าง ไม่ว่าจะเป็น จำนวนฟันที่สูญเสียไป ปัญหาสุขภาพในช่องปาก รวมไปถึงประสิทธิภาพของการใช้งาน และการใช้ชีวิตประจำวันก็เป็นสิ่งสำคัญเช่นกัน ฟันปลอมแบบติดแน่นมีลักษณะและให้ความรู้สึกเหมือนฟันธรรมชาติ บดเคี้ยวอาหารได้ปกติ ใช้งานได้โดยที่ไม่ต้องถอดเข้า – ออก อย่างไรก็ตามควรปรึกษาทันตแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญ ทันตแพทย์จะอธิบายขั้นตอนการรักษา และเลือกสิ่งที่ดี มีความเหมาะสมกับช่องปากของเรามากที่สุด
เปรียบเทียบ ข้อดี-ข้อเสีย ฟันปลอมติดแน่น & ถอดได้
ขั้นตอนการทำฟันปลอมมีอะไรบ้าง
1.เริ่มจากการวัดขนาดขากรรไกร และเตรียมแม่พิมพ์ฟัน สร้างเป็น model ช่องปาก หรือสแกนแบบ Digital เพื่อวัดช่องว่างระหว่างฟัน และลักษณะการกัด หลังจากนั้นส่งข้อมูลไปห้องปฏิบัติการทันตกรรม เพื่อสร้าง model ฟันแบบจำลอง และทำฟันปลอมชั่วคราวที่มีขนาด และรูปร่างพอดีกับช่องปากของคนไข้
- กรณีที่ 1 หากคนไข้มีการถอนฟันร่วมด้วยต้องรอให้แผลหายดีก่อนที่จะทำการพิมพ์ปาก และทำ model
- กรณีที่ 2 หากคนไข้ทำฟันปลอมแบบทันที ( Immediate Dentures ) ทันตแพทย์จะต้องทำการพิมพ์ปากไว้ก่อน พร้อมเตรียมฟันปลอมที่มีลักษณะคล้ายฟันเดิม และทำการนัดถอนฟันภายหลังเพื่อให้ใส่ฟันปลอมได้ทันที
2.ใส่ฟันปลอมชั่วคราวให้คนไข้ และปรับแต่งรูปร่าง ขนาด สีฟันให้มีความเหมาะสมกับตำแหน่งฟันที่สูญเสียไป เพื่อความสะดวกสบายในการสวมใส่ หลังจากนั้นส่งฟันปลอมไปยังห้องปฏิบัติการทันตกรรม เพื่อทำการผลิตชิ้นงานจริงให้คนไข้
3.ใส่ฟันปลอมที่สมบูรณ์ให้กับคนไข้ เพื่อให้มีขนาดที่พอดีกับช่องปาก อาจะมีการปรับแต่งอีกครั้ง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับทันตแพทย์ และทันตแพทย์จะนัดมาติดตามผลการใช้งานอีกครั้ง
อ่านเพิ่มเติม : ฟันปลอม ครอบฟัน สะพานฟัน ทันตกรรมประดิษฐ์ เชียงใหม่ (คลิก)
วิธีการดูแลรักษาฟันปลอม
- ควรวางฟันปลอมในน้ำยาแช่ฟันหรือในน้ำเปล่า เวลาที่ไม่ได้ใส่ ห้ามปล่อยให้ฟันปลอมแห้ง
- ควรทำความสะอาดฟันปลอมทุกวันด้วยการแปรง จะช่วยกำจัดเศษอาหาร คราบแบคทีเรีย และช่วยป้องกันการเกิดคราบได้
- ควรแปรงเหงือก ลิ้น เพดานปาก เพื่อเป็นการกระตุ้นการไหลเวียนของเลือด และกำจัดคราบแบคทีเรีย
- ไม่ควรให้ฟันปลอมตก หล่น เพราะฟันปลอมมีความบอบบาง อาจเกิดการแตกเสียหายได้
- หากฟันปลอมแตก หัก บิ่น ให้รีบไปพบทันตแพทย์ไม่ควรแก้ไขด้วยตนเอง เพราะอาจทำให้เกิดความเสียหายมากขึ้น
สรุป
ฟันเป็นสิ่งที่เราต้องใช้บดเคี้ยวอาหารมีความจำเป็นในชีวิตประจำวัน หากเราไม่มีฟันก็เหมือนเราขาดอะไรไป แต่ไม่ต้องกังวลไปเพราะในปัจจุบันมีการรักษาด้วยการทำฟันปลอม ที่จะสามารถทำให้เราสามารถกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างปกติ สามารถบดเคี้ยวอาหารได้
สำหรับการทำฟันปลอมนั้นต้องอาศัยทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรมประดิษฐ์ ( Prosthodontist ) มาช่วยประเมินว่าช่องปากของเราเหมาะสมกับการทำฟันปลอมในรูปแบบใด เพื่อให้ผลลัพธ์ออกมาดี มีประสิทธิภาพมากที่สุด หวังว่าบทความนี้จะช่วยตอบข้อสงสัยของใครหลายๆ เพื่อแก้ไขปัญหาการสูญเสียฟันได้นะคะ
ที่คลินิกทันตกรรม เชียงใหม่ CIDC มีบริการดูแลสุขภาพช่องปาก และฟันครบวงจร โดยทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ที่จะทำให้ทุกคนมั่นใจได้ว่าจะมีสุขภาพช่องปาก และฟัน พร้อมรอยยิ้มที่สวยงามกลับไปแน่นอน
ติดต่อเรา คลินิกทันตกรรมเชียงใหม่
เชียงใหม่เดนทัล คลินิกทันตกรรม (CIDC)
อีเมล์ : contact@chiangmaidentist.com
มือถือ : 095-517-5782
โทร : 052-089-323 หรือ 052-089-322